Η οστεοπόρωση είναι μια ασθένεια που χαρακτηρίζεται από χαμηλή οστική πυκνότητα και μέτρια ποιότητα οστού.

Η οστεοπόρωση είναι μια σιωπηρή νόσος, δεν παρουσιάζει δηλαδή συμπτώματα για μεγάλο χρονικό διάστημα. Αυτό σημαίνει ότι περνάνε αρκετά χρόνια, κατά τη διάρκεια των οποίων η οστεοπόρωση συνεχώς χειροτερεύει από πλευράς απώλειας οστικής μάζας και διαταραχής της μικροαρχιτεκτονικής δομής των οστών, μέχρι να εμφανιστεί το πρώτο της σύμπτωμα, που είναι το κάταγμα.

Η οστεοπόρωση είναι νόσος όλων των οστών και γι’ αυτό κατάγματα μπορεί να συμβούν σε διάφορες θέσεις του σκελετού, αλλά συνήθως συμβαίνουν στους σπονδύλους, στον αυχένα του μηριαίου οστού και στο αντιβράχιο.

Πιο συγκεκριμένα τα οστεοπορωτικά κατάγματα αφορούν περίπου στο:

• 40% τη σπονδυλική στήλη
• 20% τον αυχένα του μηριαίου οστού
• 20% το αντιβράχιο και
• 20% διάφορα άλλα οστά

Τα κατάγματα του αυχένα του μηριαίου οστού και του αντιβραχίου συμβαίνουν πάντοτε μετά από έναν ελαφρό τραυματισμό, όπως είναι π.χ. η πτώση από την όρθια θέση, ενώ συνοδεύονται πάντοτε από πόνο.

Αντίθετα, τα σπονδυλικά κατάγματα συμβαίνουν συχνά χωρίς να προηγηθεί τραυματισμός και αρκετές φορές δεν συνοδεύονται από πόνο στη ράχη ή στη μέση.

Απώλεια ύψους και κύφωση αποτελούν όψιμες εκδηλώσεις της οστεοπόρωσης και οφείλονται σε σπονδυλικά κατάγματα.

Όλοι οι άνθρωποι με το πέρασμα των χρόνων, παρουσιάζουν κάποια οστική απώλεια, αλλά δεν εμφανίζουν όλοι οστεοπόρωση.

Αν και η οστεοπόρωση γενικά θεωρείται ως πάθηση των γυναικών, ωστόσο, προσβάλλει και τους άνδρες. Στην μέση ηλικία, η πιθανότητα για τις γυναίκες να εκδηλώσουν οστεοπόρωση μεγαλώνει, γιατί χάνουν την προστατευτική ιδιότητα των οιστρογόνων στα οστά, όμως η οστεοπόρωση μπορεί να εκδηλωθεί σε οποιαδήποτε ηλικία και στα δύο φύλα λόγω πολλών παραγόντων.

Ο κίνδυνος των καταγμάτων του ισχίου, των σπονδύλων αλλά και της κερκίδας αυξάνει με την πρόοδο της ηλικίας τόσο στις γυναίκες, όσο και στους άνδρες. Έχει μάλιστα υπολογιστεί ότι ο κίνδυνος οστεοπορωτικού κατάγματος στις γυναίκες ηλικίας 50 ετών και πάνω είναι 40-50% και στους άνδρες 15-20%.

Ως εκ τούτου, είναι σημαντικό να “χτίσουμε” γερά οστά κατά τη διάρκεια της ζωής μας και να προσπαθήσουμε να διατηρήσουμε την οστική μάζα σε μεγαλύτερες ηλικίες.

Η κύρια κλινική εκδήλωση της οστεοπόρωσης είναι τα κατάγματα χαμηλής ενέργειας, δηλ. τα κατάγματα που συμβαίνουν μετά από ελαφρού βαθμού τραυματισμό, όπως είναι π.χ. η πτώση από την όρθια θέση.

Ποια τα συμπτώματα της οστεοπόρωσης;

Εξαιτίας της οστεοπόρωσης μπορεί να εκδηλωθούν συμπτώματα όπως:

• πόνος στην πλάτη και στη μέση
• κύφωση ή σκολίωση
• απώλεια ύψους, καμπούριασμα

Άμεσο αποτέλεσμα είναι η δυσκολία στις καθημερινές δραστηριότητες και το πλήθος των καταγμάτων που εμφανίζονται.

Παράγοντες κινδύνου για την οστεοπόρωση

Η οστεοπόρωση θεωρείται γυναικεία ασθένεια μιας και 1 στις 3 γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση θα νοσήσει από οστεοπόρωση ενώ 1 στους 5 άντρες άνω των 50 ετών πάσχουν από οστεοπόρωση. Οι γυναίκες ασθενούν πιο εύκολα εξαιτίας της μείωσης των οιστρογόνων. Οι κύριοι παράγοντες που αυξάνουν την εμφάνιση οστεοπόρωσης είναι :

• Γενετικοί
• Κληρονομικότητα
• Ιστορικό κατάγματος
• Γυναικείο φύλο
• Ηλικία άνω των 50 ετών
• Εμμηνόπαυση
• Συνεχής λήψη κορτιζόνης
• Χαμηλή πρόσληψη ασβεστίου και βιταμίνης D (απαραίτητες για την ανάπτυξη των οστών και την υγιή οστική μάζα)
• Έλλειψη σωματικής άσκησης
• Χαμηλό σωματικό βάρος
• Κάπνισμα
• Μεγάλη κατανάλωση αλκοόλ

Λαμβάνοντας υπόψη τους τελευταίους παράγοντες είναι κατανοητό ότι πρέπει κατά να “χτίσουμε” γερά οστά κατά τη διάρκεια της ζωής μας και προσπαθώντας να διατηρήσουμε την οστική μάζα σε μεγαλύτερες ηλικίες.

Διάγνωση οστεοπόρωσης

Η διάγνωση της οστεοπόρωσης γίνεται με την μέτρηση της οστικής πυκνότητας με μια επίσκεψη στον Ορθοπαιδικό σας. Η μέτρηση της οστικής πυκνότητας γίνεται στην οσφυϊκή μοίρα και στο εγγύς άκρο του μηριαίου οστού.